door Antoon Pardon
Onpartijdigheid moet ook getoond worden
Via de facebook pagina van deMens.nu kwam ik bij het volgende artikel van Knack terecht: Waarom het niet wenselijk is om liberale vrijheden in de grondwet al te inhoudelijk uit te diepen. Het is een interessant artikel waar ik weinig tegenin te brengen heb. Behalve bij de volgende passage:
Moeten overheidsambtenaren aan het loket niet alleen neutraal zijn inzake dienstverlening, maar ook inzake het dragen van levensbeschouwelijke symbolen? Wat ons betreft mogen ook ambtenaren de levensbeschouwelijke pluraliteit binnen de samenleving weerspiegelen, zolang hun dienstverlening maar onpartijdig blijft.
Het bovenstaande lijkt mij een oppervlakkige benadering. Levensbeschouwingen kunnen namelijk kernelementen bevatten die we juridisch moeten tolereren maar die we maatschappelijk gezien willen bestrijden. Zoals seksisme of zelfs misogynie, racisme, homofobie enz. Dit soort visies, weerspiegelen onze samenleving maar daarom moeten we toch niet toelaten dat overheidsambtenaren aan het loket dit soort visies uitstralen, zolang hun dienstverlening maar onpartijdig blijft.
Mensen die zich tot de overheid wenden, hebben het recht om op een neutrale manier bediend te worden, zonder dat zij zich op een of andere manier geviseerd voelen. Iemand met een gekleurde huid moet naar de overheid kunnen zonder zich afgekeurd te voelen omdat hij bij een ambtenaar terechtkomt met een levensbeschouwelijk symbool dat racistische overtonen met zich meedraagt. Een vrouw moet bij de overheid terecht kunnen voor begeleiding naar een nieuwe baan, zonder dat zij in aanraking komt met een ambtenaar die via levensbeschouwelijke symboliek die hij op zich draagt, laat merken dat hij van oordeel is dat de vrouw aan de haard hoort, en daarmee dat zij geen andere ambitie hoort te hebben. Een homokoppel moet zich kunnen aanbieden om te trouwen zonder in aanraking te komen met symboliek die uitstraalt dat het huwelijk bestemd is voor een man en een vrouw.
Dit soort voorbeelden toont aan dat onpartijdigheid onvoldoende is. Het is niet voldoende dat mensen objectief onpartijdig benaderd worden, zij moeten ook de visuele bevestiging krijgen dat dit het geval is. Iemand met een gekleurde huid heeft alle recht om te twijfelen aan de onpartijdigheid van een loketambtenaar die via een levensbeschouwelijk symbool aangeeft met het racisme te flirten, hoe onberispelijk die ambtenaar zijn gedrag voor de rest ook is. Onpartijdigheid is belangrijk, het lijkt me dan ook redelijk dat loketambtenaren tonen dat zij die onpartijdigheid belangrijk vinden door geen levensbeschouwelijke symbolen te dragen achter dat loket, aangezien die de perceptie van onpartijdigheid enkel maar kunnen schaden.