door Karel de Gucht – Bron: Het Laatste Nieuws, Weekend, 27-28 februari 2016

(Willy Spaanbroek)

​Jean-Luc Dehaene was  dertig jaar geleden voorstander van  het opheffen van de zuilen in het onderwijslandschap en de totstandkoming van de eenheidsschool.  De baas van de katholieke scholen, Lieven Boeve, bepleitte van bij zijn aantreden een grotere klemtoon op de levensbeschouwelijke identiteit. In diezelfde dertig jaar heeft zich de secularisering van Vlaanderen voltrokken.  Nog nauwelijks 5% gaat naar de mis. Slechts een kleine minderheid gelooft in de levende God. Zelfs de sociologische katholieken, die uit traditie vasthouden aan geboorte- en begrafenisrituelen, zijn een minderheid. Vlaanderen is ongelovig  maar de katholieke zuil in al zijn gedaanten domineert meer dan ooit. Het is een verbijsterende vaststelling. Nog opmerkelijker is dat voor het fenomeen nauwelijks politieke aandacht bestaat. Zie ik dan spoken? Is een grote meerderheid bevangen door onverschilligheid? Komt de huidige toestand sommige politieke partijen goed uit ?

De feiten liegen er niet om en zijn onweerlegbaar.    In het Middelbaar Onderwijs gaat 70% naar een katholieke school.  Het officiële onderwijs moet je dan nog opdelen in het Gemeenschapsonderwijs, de gemeentelijke en de provinciale scholen. Het vrij onderwijs heeft een dominante positie.  In de woorden van Lieven Boeve ‘bieden (zij) inderdaad onderwijs aan vanuit een bijbels-christelijke, katholieke inspiratie’. De dialoog met andere godsdiensten en levensbeschouwelijke overtuigingen grijpt plaats in de les Rooms-Katholieke godsdienst. Dit is een schijn keuzevrijheid.  Het katholieke net beschermt zich doelbewust tegen de instroom van migranten, tegen moslims, door alleen de katholieke godsdienst aan te bieden. Gevolg is dat quasi de ganse integratie van moslim jongeren via het onderwijs ten laste valt van het officieel onderwijs, in belangrijke mate het Gemeenschapsonderwijs. Niet alleen leidt dat tot concentratiescholen maar wordt op deze perfide manier de keuze van de ouders voor een katholieke school gepromoot. De Vlaming stuurt zijn kroost het liefst naar een school met zo weinig mogelijk migranten,  een ‘witte’ school. 

De  academisering  van de hogescholen is door André Oosterlinck, de Richelieu van Vlaanderen, aangegrepen om een maximaal aantal hogescholen structureel met de Katholieke Universiteit Leuven te verbinden. De associatie Leuven overkoepelt nu 95.000 studenten, meer dan Gent en Antwerpen samen. In de decreten is verankerd dat de KUL in elke provincie actief kan zijn en campussen oprichten. Andere universiteiten kunnen dat niet. Wat oorspronkelijk bedoeld was als een regionaal samenwerkingsverband tussen de centraal gelegen universiteit en de hogescholen in de regio, draaide uit op een overnamebod van de KUL op het Vlaamse hogescholen landschap.  De arrogantie van Leuven gaat zo ver dat de huidige rector, de immer minzaam lijkende Rik Torfs, het bestaansrecht van de Vrije Universiteit Brussel in twijfel trekt. Betekent dit dat aan de KUL alleen katholieken lesgeven of studeren? Natuurlijk niet. De studentenpopulatie en het professorenkorps zijn een doorsnede van de maatschappij. Maar de macht houden Oosterlinck en Torfs dicht tegen hun katholieke borst.

Wat mij nog meer zorgen baart is de toestand in de gezondheidszorg, in de ziekenhuissector,  de rust- en verzorgingstehuizen en de psychiatrie. De instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg zijn voor 90 %  katholiek, met een overwicht van de Broeders van Liefde, congregatie waarvan de generaal-overste broeder Stockman recent nog in een interview verklaarde dat een geneesheer die in ‘zijn’ (sic) instellingen euthanasie pleegt eruit vliegt.   In de ziekenhuissector heeft een eerste consolidatiegolf ertoe geleid dat een groot aantal OCMW-ziekenhuizen werd overgenomen, over gekocht door katholieke ziekenhuizen met het geld van de overheid die verondersteld wordt neutraal te zijn. Op vele plaatsen in Vlaanderen is er alleen nog een katholiek ziekenhuis. De tweede consolidatiegolf die nu op komst is  gaat verder op die weg. Een voorbeeld : in Aalst zijn er twee grote ziekenhuizen, de Onze Lieve Vrouwkliniek (OLV) en het Algemeen Stedelijk Ziekehuis (ASZ). De boodschap die ze krijgen vanuit het beleid is duidelijk : samenwerken of geen subsidies meer, geen PET scan bijvoorbeeld. Het OLV is tegen euthanasie, tegen de wet in. Nog maar een paar jaar geleden werd een dokter die er zich aan gewaagd had de deur gewezen. De Raad van Bestuur wordt voorgezeten door een ultramontaan, zuiver in de leer. In het ASZ gebeuren euthanasie en abortus binnen de grenzen van de wet. Wat er staat te gebeuren bij een eventuele fusie roept veel ethische vragen op. Hoe zal het pluralisme gewaarborgd worden? Gaat de ganse associatie zich inschrijven in de wet op de euthanasie of zal de OLV-filière de mars richting  bepalen? Aartsbisschop De Kesel verklaarde onlangs in een interview dat ‘katholieke ziekenhuizen en zorginstellingen het recht moeten hebben om euthanasie en abortus te weigeren.’ Dit gaat regelrecht in tegen de euthanasiewetgeving die de keuzevrijheid al dan niet euthanasie te vragen bij de patiënt legt en de vrijheid ze al dan niet uit te voeren bij de geneesheer. Er is daarover een controverse ontstaan, opgepookt door de herauten van de keuzevrijheid van de instellingen, lees de katholieke instellingen. Amendementen van toenmalig Senator en notoir katholiek scherpslijper Hugo Vandenberghe om de verzorgingsinstelling het recht te geven euthanasie binnen haar muren te weigeren, werden tot tweemaal toe verworpen. Duidelijker kan niet. Als dit zo doorgaat leven we binnenkort in een Vlaanderen dat uitgesproken liberale wetten heeft op ethisch gevoelige terreinen,  euthanasie en abortus, maar gedomineerd wordt door katholieke verzorgingsinstellingen die zich het recht toe eigenen die wetten aan hun laars te lappen. Ik zie daar verbazend weinig verzet tegen. Wie dat wel doet wordt verweten een rabiate vrijzinnige te zijn die de vrije keuze niet respecteert. De vrije keuze van wie : van de instellingen of van de patiënten ? 

Het moet zijn dat de geruisloosheid rond de  nieuwe verzuiling van Vlaanderen de politiek goed uitkomt. Bijvoorbeeld ook de NVA goed uitkomt in haar betrachting de nieuwe  volkspartij van Vlaanderen te worden.

Karel De Gucht

Berlare – 26 februari ’16

Kennismaken?

Klik op de knop voor meer inlichtingen of een kennismaking!